Zuhal Demir zegt het zonder het te zeggen: deeltijds werkende moeders tellen niet mee

Een beleidsmaatregel die niet neutraal is

Ze noemen het een beleidsmaatregel. Een poging om “de werkende mens” meer verantwoordelijkheid te geven. Maar wie ze daarmee precies bedoelen, blijft opvallend vaag. Want als Zuhal Demir pleit om deeltijdswerkenden uit te sluiten van opleidingsverlof, wordt weer eens zichtbaar wie in deze samenleving als volwaardig wordt beschouwd – en wie niet. En het zijn vooral de deeltijds werkende moeders die de klappen van Zuhal Demir vangen, terwijl ze dat onzichtbare werk dag in dag uit blijven dragen.

De keuze voor deeltijds is zelden vrijwillig

Deeltijdswerken is zelden een keuze in vrijheid. Het is vaak een oplossing. Voor de zorg voor kinderen. Voor een partner die voltijds werkt en ‘helaas’ geen tijd heeft om zijn agenda open te breken. Voor het wegvallen van grootouders of grootouders die ook nog aan het werk zijn, voor de overvraging van schoolvakanties, voor het eeuwige gepuzzel met opvang en huishouden. Wie deeltijds werkt, probeert het meestal allemaal te blijven doen. Maar dan met minder inkomen. En nu dus ook met minder perspectief.

Opleidingsverlof is geen luxe

Want laat ons niet naïef zijn: opleidingsverlof is geen extraatje. Het is een sleutel tot ontwikkeling. Tot heroriëntering. Tot de mogelijkheid om, ondanks het feit dat je deeltijds werkt, toch iets op te bouwen voor later.

Als moeder, als vrouw, als werknemer, als mens.

Dat afnemen is geen neutrale beleidsdaad. Het is een stille bestraffing van wie haar schouders onder het onzichtbare werk van het leven zet.

Wie zorgt, verliest. Maar wat verliezen we als samenleving?

We weten het ondertussen wel: vrouwen werken minder voltijds dan mannen. Niet omdat ze minder ambitie hebben. Maar omdat de samenleving structureel steunt op hun on(der)betaalde arbeid. En wanneer een vrouw dan deeltijds werkt omdat er simpelweg geen andere manier is om het gezin draaiende te houden, wordt haar dat nu dubbel aangerekend. Eerst door haar loon, dan door haar pensioen, en nu dus ook door het beleid dat haar toekomst onbelangrijk vindt.

De echte prijs

Wie zorgt, verliest. Zo lijkt het. Maar wat verliezen we eigenlijk als samenleving als we dit blijven slikken? Want achter elke moeder die niet meer mee mag, zit een gezin dat steeds verder uiteengetrokken wordt tussen wat nodig is en wat haalbaar blijft.

Wie mag nog vooruit?

Misschien is het tijd dat we die ene vraag luidop stellen: als opleidingsverlof niet meer mag voor wie deeltijds werkt, wie mag er dan eigenlijk nog wél dromen van vooruitgang?

---

Rebekka Rogiest is psychoanalytisch georiënteerd therapeut en schrijft over het onzegbare in het leven, vrouw zijn, het moederschap en de liefde. Ze werkt in haar praktijk met vrouwen die verlangen naar meer dan pasklare antwoorden. Meer info via rebekkarogiest.com.